Çevik Yöntemler ve Teknik Mükemmellik

Önceki yazılarımızda çevik yöntemlerde roller (İlgili Makaleler: Roller, Rollere Uygun Profiller, Liderlik), çevik yöntemlere geçiş (İlgili Makaleler: Dönüşüm, Uygulayabilmek) ve diğer önemli başlıklara (İlgili Makaleler: Başarının Anahtarları, Toplantılar, Güven, Analiz, Test Yönetimi) temas etmiştik. Çevik yöntemlere geçen birçok ekip öncelikle rollere, proje yönetim prensiplerine, toplantılara, dokümanlara ve iş listelerine odaklanıyor. Roller benimsenip, proje yapıları ve toplantı rutinleri oturunca, dokümanlar sadeleştirilip iş listeleri de işler hale geldiğinde çevik dönüşümün tamamlandığı gibi bir yanılsama ortaya çıkıyor. Eğer bir de bu adımlar üretim hızını artırırsa çevik dönüşümle istenen sonucun alındığı düşünülüyor. Üretim hızı kadar yapılan işin teknik yönden sağlam ve aynı zamanda esnek olması gereklliliği genelde göz ardı ediliyor. Sağlamlığı ve esnekliği de bünyesinde barındıran “Teknik Mükemmellik” kavramı hak ettiği yeri alamıyor. Bu yazımızda Çevik Manifesto’nun ardındanki 12 prensipten biri olan Teknik Mükemmellik başlığını ele alacağız.

Bu prensip çevik manifestoda tam olarak şu şekilde ifade ediliyor: “Continuous attention to technical excellence and good design enhances agility”, türkçesi “Teknik mükemmellik ve iyi tasarım konusundaki sürekli özen/dikkat çevikliği artırır.” Bu prensibi sondan başa doğru ele almakta yarar görüyorum. Öncelikle sürekli özene değinmek istiyorum. Hepimizin bildiği üzere çevik dünyada hep bir adım ileri gitme ve gelişimi sürekli kılma ön planda yer alıyor. Hatta bu gelişimi takımın kendi dinamikleri içinde başarabilmesi bekleniyor. Retrospektiflerin (İlgili Makale: Retrospektif) amacı tam da  bu gelişimi devamlı kılmak, hep bir adım ileriye gidebilmek. Tüm başlıklarda olduğu gibi tasarım ve teknik çerçevedeki ilerleme konusundaki sürekli özen de teşvik ediliyor. Hep daha iyisinin olabileceği düşünülüyor, hep bir adım ötesi hedefleniyor.

Teknik Mükemmellik kavramı ile genelde iyi tasarım birbiriyle özdeşleştiriliyor. İyi tasarım bu prensipteki hedeflerden bir tanesi. Bununla birlikte prensipte Teknik Mükemmellik özellikle ve ilk başta ifade ediliyor. İyi tasarım, Teknik Mükemmellik için gerekli ama tek başına yeterli değil. Çok iyi bir tasarım yaptıktan sonra bunu nasıl gerçekleştirdiğiniz ve nasıl test ettiğiniz de bir o kadar önemli. Tasarımı hayata geçirirken hangi alt parçalara ayırdığınız, bu parçaları hangi sıra ile ele aldığınız, aralarındaki bağımlılıkları nasıl yönettiğiniz,  her birini nasıl gerçekleştirdiğiniz, birim testini nasıl yaptığınız, nasıl entegre ettiğiniz, oluşan son ürünü nasıl kontrol ettiğiniz; bütün bunlar üretilen son çıktının kalitesine etki edecektir ve dolayısıyla Teknik Mükemmellik konusudur. Son ürünün kalitesini artıracak, sağlamlık ve esneklik getirecek tüm aksiyonlar Teknik Mükemmellik içinde değerlendirilebilir.

Teknik Mükemmellik için önemli bir adımı da ölçme ve değerlendirme oluşturuyor. Çevik dünyaya yolculuğa çıkarken teknik olarak kurumun bulunduğu durumun fotoğrafını çekmek, hangi noktalarda zayıflıklar olduğunu tespit etmek ve öncelikle bunlara odaklanmak önem taşıyor. Ayrıca çevik yöntemlerle ilerlerken teknik yönden gelişimin izlenmesi ve hedeften ne kadar uzakta olunduğunun tespit edilmesi de gerekiyor. Teknik seviyenin belirlenmesini metrik ölçümlere dayandırmak ve subjektif değerlendirmelere engel olmak da gelişimin daha şeffaf izlenebilmesini sağlıyor. Bu sayede doğru değerlendirmeler yapmak ve isabetli adımlar atarak Teknik Mükemmelik yolunda gelişimi sürdürmek mümkün olabiliyor.

Çevik dünyada teknik pratikler ve iyi uygulamalar söz konusu olduğunda eXtreme Programming (İlgili Makale: XP) ve Test Güdümlü Geliştirme  (İlgili Makale: TDD) gibi teknik yaklaşımlar ön plana çıkıyor. Bunların Teknik Mükemmeliyete önemli katkıları olduğu şüphe götürmez. Bunların dışında kurumunuza özgü ihtiyaçlar için farklı yaklaşımların da benimsenmesi mümkün. Hangi yaklaşım benimsenirse benimsensin önemli olan onu takımların özümsemesini sağlamak ve kalıcı hale getirebilmek. Dahası sürekli özenle Teknik Mükemmelliği ön planda tutabilmek. Unutmamak gerekiyor ki, çevik yöntemler bürokrasiyi azaltıp, işleri daha kolay yapabilmek için zemin hazırlarken, takımlardan daha kararlı ve daha kaliteli ürünler bekliyor.